Đòn bẩy tài chính là gì? Ý nghĩa của đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính là gì? Đòn bẩy tài chính là một trong những thuật ngữ đã quá quen thuộc với thị trường tài chính. Đó là việc sử dụng tiền đi vay (nợ) để đi tài trợ cho việc mua tài sản với mong muốn có được nguồn thu nhập từ tài sản đó vượt qua chi phí đi vay. Vậy chi tiết về đòn bẩy tài chính ra sao, hãy cùng Dnlands dõi theo bài viết này!

Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính – tên Tiếng Anh là Financial Leverage – FL là việc sử dụng tiền đi vay (nợ) để đi tài trợ cho việc mua tài sản với mong muốn có được nguồn thu nhập từ tài sản đó vượt qua chi phí đi vay. Ở hầu hết trường hợp, mọi nhà cung cấp khoản nợ này đều đưa ra giới hạn về sự rủi ro mà nó cần chấp nhận và chỉ giới hạn về mức độ đòn bẩy mà nó cho phép.

Trong trường hợp nếu cho vay đảm bảo bằng việc sử dụng tài sản, mọi nhà cung cấp tài chính sẽ sử dụng tài sản để thế chấp cho tới khi người đi vay phải hoàn trả tiền. Trong trường hợp cho vay theo dòng tiền, mức tín nhiệm chung của công ty sử dụng để hoàn trả khoản vay.

Đòn bẩy sử dụng để tăng thêm nguồn lợi trên phần vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, khi sử dụng quá nhiều, phần đòn bẩy tài chính làm tăng nguy cơ thất bại. Điều này khiến việc chi trả nợ khó khăn hơn.

Cách thức hoạt động của đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy hoạt động là tỷ lệ giữa phần chi phí cố định với chi phí biến đổi mà từng công ty cần gánh chịu ở một thời điểm cụ thể. Khi chi phí cố định bị vượt quá lượng chi phí biến đổi, từng công ty là có đòn bẩy hoạt động cao. Một công ty vô cùng nhạy cảm với các thay đổi về khối lượng bán hàng, sự biến đổi ảnh hưởng trực tiếp tới EBIT hoặc lợi tức ở vốn đầu tư.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về: Lạm phát là gì?

Đòn bẩy hoạt động nhiều ở những công ty có thâm dụng vốn như công ty sản xuất bởi họ yêu cầu lượng lớn máy móc để phục vụ nhu cầu sản xuất sản phẩm. Mọi công ty có bán hàng hay không, một công ty đều cần trả các chi phí cố định như khấu hao thiết bị, chi phí đầu vào của từng nhà máy sản xuất, chi phí bảo trì…

Công thức tính đòn bẩy tài chính

• Công thức tính đòn bẩy:

Công thức tính đòn bẩy tài chính được đo bằng tỷ lệ giữa tổng nợ trên tổng tài sản. Khi nợ trên tài sản tăng, lượng đòn bẩy tài chính tăng theo. Đòn bẩy tài chính có lợi khi quá trình sử dụng nợ có thể tạo ra nguồn lợi nhuận lớn, chi phí lãi liên quan tới khoản nợ. Các công ty sử dụng đòn bẩy tài chính thay vì việc mua vốn cổ phần. Điều này sẽ làm giảm phần thu nhập ở cổ phiếu của các nguồn cổ đông hiện hữu.

Mức độ đòn bẩy tài chính là tỷ lệ đòn bẩy đánh giá được thu nhập ở cổ phiếu của công ty bị ảnh hưởng như thế bởi các thay đổi trong thu nhập hoạt động khi thực hiện những thay đổi với cấu trúc vốn của nó. Khi phần mức độ đòn bẩy tài chính cao, điều này kéo theo công ty có thay đổi nhiều trong thu nhập, kéo theo nguồn lợi nhuận tuyệt vời. Tuy nhiên, chỉ khi thu nhập hoạt động công ty tăng, ta mới tính toán được.

Công thức tính như sau:

• DFL =% thay đổi trong EPS% / thay đổi EBIT

Công thức tính đòn bẩy tài chính

Trong đó: EBIT thể hiện thu nhập trước lãi vay và thuế.

• Công thức khác: DFL = EBIT / (EBIT – Tiền lãi)

Ý nghĩa của đòn bẩy tài chính

Sau đây là những ý nghĩa mà đòn bẩy tài chính mang lại cho nhà đầu tư cũng như các công ty tham gia:

• Đem lại nguồn thu nhập cao: Đòn bẩy tài chính cho phép một thực thể có thể kiếm được số tiền không cân xứng với khối tài sản của mình đang sở hữu.
• Đem lại thuận lợi về thuế: Ở các khu vực pháp lý về thuế, chi phí phần lãi vay được chiết khấu trừ thuế. Điều này có thể làm giảm đi chi phí ròng cho người vay.
• Sự thay đổi lớn ở trong lợi nhuận do lượng đòn bẩy gây lên làm tăng sự biến động giá cổ phiếu. Đây là vấn đề khi được tính toán những quyền lựa chọn mua cổ phiếu cho nhân viên. Bởi cổ phiếu có sự biến động là có giá trị cao hơn và tạo ra chi phí bồi thường cao so với cổ phiếu ít biến động.
• Đòn bẩy tài chính là sự tiếp cận đặc biệt tới rủi ro của doanh nghiệp theo chu kỳ, hoặc một rào cản gia nhập thấp. Bởi doanh thu, lợi nhuận có nhiều biến động lớn từ năm nay qua năm khác, sẽ làm tăng nguy cơ phá sản. Ngược lại, khi đòn bẩy tài chính là lựa chọn thay thế dễ chấp nhận được khi công ty ở trong ngành có mức doanh thu ổn, lượng tiền mặt dự trữ đủ lớn cùng các rào cản về giá nhập cao.

 

Nói tóm lại, đòn bẩy tài chính mang đến lợi nhuận cho cổ đông, nhưng đồng thời cũng là nguy cơ gây phá sản nhiều nếu dòng tiền giảm tới mức kỳ vọng. Khi mua tài sản, mỗi công ty đều có ba sự lựa chọn để tài trợ đó là sử dụng phần vốn chủ sở hữu, nợ và thuê. Ngoài phần vốn chủ sở hữu, phần còn lại phải chịu là chi phí cố định thấp so với thu nhập mà từng công ty dự kiến có được. Ở trong trường hợp này, chúng ta cần giả định công ty sử dụng nợ để tài trợ cho mỗi việc mua lại tài sản.

Ví dụ minh hoạ:

Khi tiến hành giả sử công ty X mua một tài sản có mức giá trị 100.000 tỷ đồng. Công ty sử dụng vốn chủ sở hữu hoặc tài trợ bằng nợ. Khi công ty lựa chọn phương án sử dụng vốn chủ sở hữu, công ty có 100% tài sản và không trả lãi suất. Nếu tài sản tăng 30%, giá trị của tài sản tăng 130.000 tỷ và công ty kiếm được 30.000 tỷ lợi nhuận. Nếu tài sản giảm 30%, tài sản được định giá 70.000 tỷ đồng và công ty thua lỗ 30.000 tỷ.

Ngoài ra, công ty lựa chọn phương án hai và tài trợ bởi 50% cổ phiếu phổ thông và 50% nợ. Khi tài sản tăng giá 30%, tài sản được định giá là 130.000 tỷ. Điều này nghĩa là nếu công ty trả nợ 50.000 tỷ, nó còn lại 80.000 tỷ, tương ứng lợi nhuận đạt 30.000 tỷ. Tương tự, khi tài sản giảm giá 30$, tài sản được định giá 70.000 tỷ. Điều này nghĩa là sau khoản nợ 50.000 tỷ, công ty còn 20.000 tỷ, tương đương khoản lỗ 30.000 tỷ. 

Mức rủi ro của đòn bẩy tài chính

Bên cạnh những lợi ích mà đòn bẩy tài chính mang lại, đòn bẩy tài chính vẫn tồn tại những mức độ rủi ro nhất định sau:

• Đòn bẩy tài chính giúp mang lại nguồn thu nhập cao cho công ty. Tuy nhiên nó cũng kéo theo các khoản lỗ không tương xứng. Từng khoản lỗ xảy ra khi khoản thanh toán chi phí lãi vay cho từng tài sản lấn át người vay bởi lợi tức từ tài sản không đủ. Điều này khiến tài sản giảm giá trị hoặc mức lãi suất tăng tới mức khó quản lý.
• Lượng đòn bẩy tài chính tăng quá cao kéo theo sự thay đổi lớn ở lợi nhuận của công ty. Điều này khiến giá cổ phiếu tăng và giảm thường xuyên. Từ đó làm cản trở sự tính toán hợp lý những quyền chọn cổ phiếu mà từng nhân viên trong công ty sở hữu. Mức giá cổ phiếu tăng đồng nghĩa việc công ty trả lãi cao hơn cho từng cổ đông.
• Ở trong doanh nghiệp có rào cản về gia nhập thấp, doanh thu và lợi nhuận sẽ biến động hơn so với doanh nghiệp có rào cản về gia nhập cao. Sự biến động, lên xuống dễ dàng đẩy công ty vào phá sản bởi nó khó có thể đáp ứng nghĩa vụ nợ càng cao và chi trả các nguồn chi phí hoạt động khác. 
• Tỷ lệ nợ ở vốn chủ sở hữu được sử dụng để có thể xác định mức độ đòn bẩy tài chính của thực thể và nó cho thấy tỷ lệ nợ ở vốn chủ sở hữu của công ty. Điều này giúp ban quản lý công ty, chủ vay, cổ đông, những bên liên quan hiểu được rủi ro về vốn của công ty. Nó sẽ cho thấy khả năng chủ thể vay gặp phải khó khăn khi đáp ứng nghĩa vụ nợ hoặc nếu mức độ đòn bẩy ở mức lành mạnh. Ở trường hợp này, tổng nợ đề cập tới khoản nợ hiện tại của công ty và khoản nợ dài hạn.

Một số lưu ý khi sử dụng đòn bẩy tài chính

Ở mọi cơ hội đầu tư đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định, cho nên việc sử dụng kỹ thuật đòn bẩy tài chính cũng vậy. Chúng ta cần hiểu rõ về chiến lược kinh doanh và lưu ý một số vấn đề chính sau:

• Chủ doanh nghiệp nên có định hướng để tránh tình trạng bị khủng hoảng, ngưng đọng phần vốn của công ty.
• Lựa chọn nơi vay vốn uy tín: Ngân hàng, tổ chức tín dụng để có lãi suất ổn định, không gặp rủi ro phá sản.

Trên đây là những chia sẻ về đòn bẩy tài chính là gì, cách thức hoạt động cũng như ý nghĩa của đòn bẩy tài chính. Hãy là một nhà đầu tư kinh doanh tài hoa, nhạy bén để đưa ra những quyết định chính sách đúng đắn nhé!