Cổ phiếu quỹ là gì? Mua bán cổ phiếu quỹ để làm gì?

Cổ phiếu quỹ là gì? Cổ phiếu quỹ hiện nay đóng vai trò tương đối quan trọng trong mỗi công ty hay thị trường chứng khoán. Hiện nay, cổ phiếu này được nhiều doanh nghiệp quan tâm bởi nó được đánh giá là loại hình dễ dàng, linh hoạt giảm đi sự lưu hành cổ phiếu nội bộ. Bài viết dưới đây về Dnlands giới thiệu cho bạn đọc tổng quan về cổ phiếu quỹ cũng như những vấn đề liên quan tới loại cổ phiếu này.

Cổ phiếu quỹ là gì?

Cổ phiếu quỹ tên Tiếng Anh là Treasury Stock. Đây là loại cổ phiếu phát hành dưới công ty cổ phần và sau đó những công ty này sẽ sử dụng phần vốn hợp pháp và mua lại. Đặc biệt, nguồn cổ phiếu trên không tính vào phần số lượng mà công ty đã và đang lưu hành. 

Đặc điểm của cổ phiếu quỹ

Hiện nay, cổ phiếu quỹ sở hữu các đặc điểm như sau mà mỗi nhà đầu tư cần nắm rõ:

• Loại hình dễ dàng làm giảm đi sự lưu hành cổ phiếu của mỗi công ty trên thị trường chứng khoán. 
• Chủ sở hữu cổ phiếu quỹ sẽ không có quyền biểu quyết, chi trả nguồn cổ tức và không mua thêm các loại cổ phiếu mới.
• Một công ty nên nắm một lượng cổ phiếu quỹ nhất định theo quy chế. 

Mua bán cổ phiếu quỹ để làm gì?

Cổ phiếu quỹ sẽ không được biểu quyết, không trả lời cổ tức cũng như không có quyền mua cổ phiếu mới. Vậy mỗi công ty vẫn mua được các loại cổ phiếu này. Sau đây là một số nguyên nhân:

• Mua để bán lại

Khi thị trường chứng khoán có sự sụt giảm, những công ty sẽ có xu hướng mua cổ phiếu lại, chờ tới thời điểm thị trường tăng sẽ bán ra với sự chênh lệch cao. Mặc dù sự chênh lệch thông qua quá trình bán buôn không hạch toán vào phần lợi nhuận ròng nhưng đổi lại nó giúp cải thiện nguồn tiền. Ngoài ra, nó hỗ trợ tăng thặng dư vốn cổ phần ở báo cáo tài chính công ty. 

• Tăng quyền kiểm soát công ty

Ở công ty thì việc tăng và mua lại cổ phiếu quỹ là cách hạn chế lợi dụng giảm giá để tăng thu gom cổ phiếu với mục đích làm thao túng, kiểm soát doanh nghiệp.

Ngoài ra, khi công ty tiến hành mua cổ phiếu quỹ và huỷ là cách làm giảm đi phần vốn điều lệ trong các trường hợp khẩn cấp.

• Cải thiện các chỉ số tài chính

Việc thu mua cổ phiếu quỹ ảnh hưởng tới sự giảm số lượng phần cổ phiếu lưu hành ở thị trường. Từ đó để gián tiếp tăng chỉ số như suất sinh lời ở vốn sở hữu ROE, tỷ suất thu nhập ở cổ phần EPS… Cho nên, việc tăng chỉ số này giúp tăng mức độ hấp dẫn của loại cổ phiếu cũng như làm giảm giá cổ phiếu tăng. 

• Đảm bảo lợi ích cổ đông

Ở các trường hợp, khi mức cổ phiếu giảm, những doanh nghiệp tiến hành mua cổ phiếu quỹ để giảm nguồn cung cổ phiếu. Khi cổ phiếu lưu hành ở thị trường giảm xuống để tạo động lực để cổ phiếu tăng lên. Vì vậy, lợi ích của cổ đông đảm bảo và tăng giá trị cổ phiếu.

• Thu hồi cổ phiếu ESOP

Mua lại cổ phiếu giúp thu hồi cổ phiếu ESOP rồi bán lại cho nhân viên để tạo động lực và kích thích sự sáng tạo.

Nguyên tắc xác định giá mua bán cổ phiếu quỹ

Để việc mua bán cổ phiếu quỹ thực hiện dựa trên phương thức khớp lệnh và thỏa thuận theo nguyên tắc như sau:

• Giá đặt mua ≤ Giá tham chiếu + (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu)
• Giá đặt bán ≥ Giá tham chiếu – (Giá tham chiếu * 50% Biên độ dao động giá cổ phiếu)

Ở mỗi ngày khi giao dịch, công ty đăng ký giao dịch cổ phiếu quỹ dựa theo phương thức khớp lệnh đặt lệnh giao dịch với số lượng tối thiểu 3% và tối đa 10% khối lượng giao dịch đăng ký.

Nhược điểm của cổ phiếu quỹ

Mọi cổ phiếu ở thị trường tồn tại những ưu, nhược điểm riêng. Nhược điểm của cổ phiếu quỹ là:

• Làm giảm lượng tiền mặt

Khi công ty mua cổ phiếu quỹ là một trong những nguyên nhân làm tiền mặt giảm xuống. Nếu cổ phiếu quỹ bị huỷ hoặc giữ nguyên nhưng không bán ra sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới tình hình tài chính của công ty, thiếu hụt vốn cho những hoạt động sản xuất kinh doanh.

• Làm giảm giá trị công ty

Việc mua cổ phiếu quỹ khiến giá trị công ty có thể bị giảm sút. Trong khi giá trị công ty vô cùng quan trọng thì quyết định cổ phiếu quỹ sẽ tăng hoặc giảm.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về: Cổ phiếu ưu đãi là gì?

Quy định mua bán cổ phiếu quỹ

Hiện nay, căn cứ theo các quy định về quá trình mua cổ phần dựa theo quyết định từ công ty, doanh nghiệp nên đảm bảo những loại giao dịch mua bán cổ phiếu quỹ gồm:

Công ty không mua quá 30% số lượng tổng cổ phiếu phổ thông đã được tung ra bán, cũng như toàn bộ phần cổ phiếu quỹ theo ưu đãi riêng.

Hội đồng quản trị mua lại dưới 10% tổng số cổ phiếu từng loại đã được chào đón trong suốt 12 tháng gần nhất.

Hội đồng quản trị sẽ có quyền tự quyết định mức giá mua lại cổ phần nhưng thường không quá cao hơn mức giá thị trường ở thời điểm đó.

Công ty khi tiến hành mua lại cần có sự thông qua của mọi cổ đông ở trong công ty trong thời gian 30 ngày, tương ứng với thời hạn từng cổ đông gửi lời chào thông qua phương thức đảm bảo an toàn và minh bạch.

Sau đây là tổng hợp những điều kiện để có thể mua giao dịch mua – bán cổ phiếu quỹ gồm:

Điều kiện để mua lại cổ phần phiếu quỹ:

• Công ty cần đủ nguồn vốn để mua lại cũng như xác định dựa trên phần báo cáo tài chính theo đúng quy định.
• Công ty mẹ mua lại cổ phiếu quỹ dùng thặng dư vốn cổ phần cũng như những quỹ khác nhưng đổi lại vẫn xác định dựa trên phần báo cáo tài chính.
• Nếu công ty mẹ mua trên lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối thì buộc lòng nguồn vốn này không lớn hơn so với mức lợi nhuận.
• Khi mua nên có phương án mua lại cũng như thời gian và nguyên tắc xác định giá rõ ràng.

Điều kiện bán cổ phiếu quỹ:

• Công ty chỉ được quyền bán sau khi nắm giữ cổ phiếu quỹ từ lần mua gần nhất, trừ trường hợp bán lại cho nhân viên hoặc chuyển thành cổ phiếu thưởng sau thời hạn 6 tháng.
• Khi bán nên có phương án bán, thời gian để thực hiện và nguyên tắc để xác định giá chuẩn mực.

Một số lưu ý khi đầu tư cổ phiếu quỹ

• Khi bắt đầu tiến hành đầu tư, bên cạnh việc hiểu rõ khái niệm về cổ phiếu quỹ thì bạn cũng nên lưu ý một số điều như sau để có một chiến lược đầu tư hợp lý nhất:
• Cổ phiếu quỹ là một loại hình cổ phiếu hay gặp ở các công ty bị thoái vốn hoặc những công ty bị giữ lại ở các trường hợp khẩn cấp cần thiết.
• Cổ phiếu quỹ dễ dàng bị huỷ bỏ khi nhận được sự đồng thuận từ phía hội đồng cổ đông để làm giảm đi phần vốn điều lệ.
• Cổ phiếu quỹ dễ dàng được phát hành mọi thời điểm, mọi lúc.
• Khi các công ty mua lại cổ phiếu quỹ cũng sẽ làm hao hụt đi tiền mặt, lượng vốn nhất định. Vi vậy, ban lãnh đạo nên tính toán một phương án kỹ lưỡng để đưa ra kế hoạch dự phòng trong tất cả trường hợp cần thiết nhất mà không bị gián đoạn.

Trên đây là tất cả những điều bài viết muốn gửi gắm đến bạn đọc thông qua chủ đề Cổ phiếu quỹ là gì. Hy vọng những thông tin chia sẻ trên sẽ phần nào giúp bạn giải thích được lý do vì sao nhiều doanh nghiệp sử dụng cổ phiếu quỹ, mua cổ phiếu quỹ. Hãy trở thành một nhà đầu tư kinh doanh sáng suốt để đưa ra những quyết định rõ ràng nhé!